Sunday, September 16, 2012

ماتریس متقارن ادبی


دو رباعی از مهدی یعقوبی
 
ماتریس متقارن ادبی به شعری میگویند که به صورت 
افقی و عمودی به یک شکل خوانده میشود .


دلباخته ، شیدای تو ،  گشتم ایران
شیدای تو بیکران دل و جان به جهان
گشتم دل و جان محو تو من عاشقتم
ایران  ، به جهان عاشقتم  ، جاویدان



ای گرمی خورشید به جانم لیلا
خورشید به دیده ام دل شب همه جا
جانم دل شب تا به ابد ماه منی
لیلا همه جا ماه منی بی همتا


یک نمونه از ماتریس متقارن ادبی در شهر سوخته پمپلی در 79 میلادی . همانطور که مشاهده میکنید عمودی و افقی به یک جور خوانده میشود . 
این نوع ادبیات  palindromes نامیده میشود .
 
پالیندروم (    ریشه یونانی  دارد و از تلفیق دو کلمه پالین به معنای تکرار و دروموس به معنی جهت و راه گرفته شده است که به رشته ای از کلمات ، اعداد و یا هر چیزی اطلاق میشود که از بالا به پایین و پایین به بالا و یا از چپ به راست و راست به چپ  دقیقا یکسان باشد  بطور مثال واژگان کپک  ، دود ، توت ، ، داماد ، مادام ، رادار یا اعداد 1534351 یا 1456541 
) .


 پالیندروم از تکنیک ادبی خاصی پیروی میکند و به خاطر اسلوب و خود ویژه گی هایی که بر آن حاکم است  از پیچیدگی های خاصی بر خوردار است و طبعا کسانی قادر به خلق یا سرودن آن هستند که متبحر باشند وگرنه بی معنا و کلیشه ای و شلم شوربا خواهد شد که نه تنها بازده مثبتی نخواهد داشت بلکه در یک روند معکوس به ضد خودش بدل خواهد شد .

 اشعار  فوق را بر اساس اوزان عروضی در  قالب رباعی سروده ام که نخستین تجربه ام محسوب میشود .  ماتریس متقارن در شعر بدلیل قواعد جزمی اش بطور عام محتوا را فدای شکل میکند اما بدلیل تناسب و توازان شگرف و زیبایی و هنری که در آن نهفته است ، قدرتی جادویی به اشعار داده  و مورد استقبال مضاعف قرار میگیرد