رازی نسبت به اکثر مذاهب هم راه انتقاد پیش گرفت و این انتقاد خود را نسبت به بعضی از آنان مثل دیصانیه و محمره و مانویه و مذاهب غالیه شیعه بشدت آشکار کرده و برای اظهار مخالفت خود به نحو اعم با همه ادیان دو کتاب معروف «النبوات» معروف به نقض الادیان و کتاب «حیل المتنبین» معروف به مخاریق الانبیاء را نگاشت که مدت ها بعد ار رازی هم مایه خشم مسلمین و تکفیر آن فیلسوف بود.
از این دو کتاب اکنون اثری در دست نیست اما متکلم و داعی بزرگ اسمعیلی ابوحاتم الرازی مولف کتاب مشهور اعلام النبوة متن مناظره خود را با محمد بن زکریا در باب نبوت آورده است و عقاید رازی را در آنجا ذکر کرده است و پیداست عقاید رازی در این کتاب همان است که در نقص الادیان یا کتاب النبوات آمده است.اصول عقاید رازی بنابر نقل ابوحاتم این است که:
کتاب نقص الادیان رازی بی تردید حاوی شدیدترین حملات به ادیان بوده است که در تمام ادوار قدیم و در وسطی صورت گرفت.بر اثر حملات شدید رازی به ادیان،خشم جمع بزرگی از علمای اسلامی بر ضد او بر انگیخته شد.جمعی او را متطبب خواندند و حق ورود در مباحث فلسفی ندادند،گروهی وی را ملحد (ابوحاتم رازی)، نادان (ناصر خسرو)، جاهل (ناصر خسرو،موسی بن میمون الاسرائیلی،مرزوقی) ،مهوس بی باک (ناصر خسرو)، غافل (ناصر خسرو) و سخنان او را دعاوی و خرافات بی دلیل (ابن حزم)، هوس (ناصر خسرو) و هذیانات (موسی بن میمون) خواندند
تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی تا اواسط قرن پنجم،
ذبیح الله صفا،
No comments:
Post a Comment